Özet Bu makale, Türkiye’de iki kritik yasal düzenlemeyi karşılaştırmalı ve eleştirel bir bakışla inceler: 10 Temmuz 2014 tarihli Terörün Sona Erdirilmesi ve Toplumsal Bütünleşmenin Güçlendirilmesine Dair Kanun Tasarısı (6551 sayılı Kanun) ile 05 Ağustos 2025 tarihli Milli Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu Tasarısı. Kurumsal yapı, yetki dağılımı, demokratik meşruiyet, şeffaflık ve toplumsal katılım boyutlarında benzerlikler ve farklılıklar vurgulanmıştır. Sonuç, her iki düzenlemenin ortak hedeflere sahip olmakla birlikte, uygulamadaki meşruiyet ve kapsayıcılık eksiklikleri nedeniyle sınırlı etki taşıdığını göstermektedir.   1. Giriş Türkiye, 21. yüzyılın başlarında terör olgusuna yönelik iç güvenlik politikalarını yasal düzenlemelerle eş zamanlı yürütme çabasıyla öne çıkmıştır. 2014’teki düzenleme, çözüm sürecinin hukuki altyapısını güçlendirmeye çalışırken; 2025 tasarısı, toplumsal uzlaşı ve demokrasi kültürü üzerine inşa edilmiştir. Bu çalışma, iki düzenlemenin kurumsal, siyasal ve toplumsal düzlemlerini karşılaştırarak bilimsel analizde bulunmayı amaçlamaktadır.   2. Metodoloji ve Kaynakça Yöntem: Karşılaştırmalı politika analizi; TBMM tutanakları, Resmî Gazete metinleri, akademik literatür ve medya kaynakları temel alınmıştır.   Analitik Çerçeve: Habermas’ın demokratik meşruiyet, Galtung’un barış kavramı temel referanslardır.   3. Kurumsal Yapı & Yetki Dağılımı 6551 Sayılı Kanun (2014): Yürütme organına geniş yetkiler tanımış, Meclis rolü sınırlı kalmıştır. Yerel katılım ve bağımsız denetim öngörülmemiştir. 2025 Tasarısı: TBMM çatısı altında bir komisyon kurulmuş; taslak, temsil ve katılımı öne çıkarıyor ancak kapalı toplantı seçeneği, hesap verebilirliği gölgeleyebilir.   Kategori 2014 (6551) 2025 (Komisyon) Yetki Dağılımı Yürütme merkezli TBMM merkezli Bağımsız Denetim Yok Kısmi (komisyon denetimi) Katılım modeli Dar, teknik odaklı Geniş, çok aktörlü Şeffaflık Düşük Orta (kapalı oturum riski)   4. Siyasal Bağlam & Uygulama 2014 Modeli: Çözüm süreci döneminde çıkarılmış, geniş tartışmalar ve siyasi kutuplaşmayla eşlik edilmiştir; güven sorunu mevcuttu. 2025 Modeli: Çatışma sonrası normallerde gündeme gelmiş, “dayanışma” odağında göründüğüne rağmen siyasi ortam ve medyada kitlesel şüphe mevcuttur.   5. Demokratik Meşruiyet & Etkinlik 6551: Yüksek yürütme etkinliği, düşük demokratik meşruiyet. 2025 Tasarısı: Görece daha yüksek meşruiyet, ancak yürütme etkinliğinde belirsizlik.   6. Toplumsal Etki ve Katılım 2014: Resmi söylemler teknik düzeyde kaldığı için geniş toplumsal etkiden uzaktı.   2025: “Kardeşlik” dili pozitif olsa da toplumsal sahiplenme sağlanamadı; halk ve yerel aktörler sürece aktif dahil edilmedi.   7. Eleştirel Değerlendirme Her iki modelde de yerel tabanın dışlanması, süreci kırılganlaştırmış ve kalıcılığını zedelemiştir.   Şeffaflık eksikliği: Kapalı oturum unsuru, demokratik denetimi ortadan kaldırabilir.   Uluslararası Kıyaslama: Kolombiya ve Güney Afrika gibi modeller, bağımsız gözetim ve yerel katılım sayesinde daha başarılı olmuştur.   8. Sonuç & Politik Tavsiyeler Her iki düzenleme, barış ve demokratik dönüşümü hedefledi; ancak yapısal eksiklikler nedeniyle sınırlı etki yarattı.   Öneriler: Yerel ve sivil toplum katılımı yasayla garanti altına alınmalı.   Komisyon yapısı şeffaflaştırılmalı; denetim mekanizmaları gücendirilmeli.   Siyasi irade ve toplumsal güven eşzamanlı olarak inşa edilmeli.   Kaynakça Resmî Gazete, 6551 sayılı Kanun, 16 Temmuz 2014.   TBMM Tutanakları, 2025 Komisyon Tasarısı.   Habermas, J. (1996). Between Facts and Norms. MIT.   Galtung, J. (1969). “Violence, Peace, and Peace Research”, Journal of Peace Research, 6(3), 167–191.   Karakoç, F. (2020). “Türkiye’de Barış Sürecei ve Demokratikleşme”, Siyasal Bilgiler Dergisi, 54(1), 23–49.